2. Verslag Raad van Toezicht
Inleidend
Met dit jaarverslag informeert de Raad van Toezicht van het Erasmus MC de stakeholders over de samenstelling en werkzaamheden van de raad in 2024. De Raad van Toezicht is tevreden met de resultaten die door het Erasmus MC in 2024 zijn bereikt, in zowel de zorgverlening als op het vlak van Onderwijs en Onderzoek.
De Raad van Toezicht benoemt de leden van de Raad van Bestuur en houdt toezicht op het functioneren van de Raad van Bestuur, het gevoerde beleid en het maatschappelijke belang van de organisatie. De Raad van Toezicht fungeert als klankbord, adviseur en sparringpartner voor de Raad van Bestuur en vervult daarnaast ook de werkgeversrol voor de bestuursleden. De taken van de Raad van Bestuur zijn vastgelegd in het bestuursreglement van het Erasmus MC en verder uitgewerkt in een huishoudelijk reglement Raad van Toezicht. De Raad van Toezicht voldoet aan de vereisten van de GovernanceCode Zorg 2022.
Met ingang van 1 januari 2024 is Marjan Trompetter benoemd door de Minister van OCW tot voorzitter van de Raad van Toezicht. De werving heeft plaatsgevonden aan de hand van een algemeen profiel voor de gehele raad en een zorgvuldig vastgesteld specifiek profiel voor de voorzittersrol, na hierop advies te hebben ingewonnen van de Raad van Bestuur en andere betrokken gremia. De wervingsprocedure is begeleid door een extern wervings- en selectiebureau. Verder is de samenstelling van de Raad van Toezicht dit jaar ongewijzigd. Op 1 januari 2025 verliep de benoemingstermijn van Mijntje Lückerath-Rovers. Zij is door de minister van OCW voor een tweede termijn van vier jaar herbenoemd.
De Raad van Toezicht bestaat uit onafhankelijke leden. In 2024 bestond de Raad van Toezicht uit de volgende leden:
Marjan Trompetter, voorzitter
Voorzitter Remuneratie & HR commissie
De eerste zittingstermijn eindigt op 1 januari 2028
Mijntje Lückerath-Rovers, vice voorzitter
Lid commissie Kwaliteit
De tweede zittingstermijn eindigt op 1 januari 2029
Erica Bakkum
Voorzitter commissie Kwaliteit
Lid Remuneratie & HR commissie
De tweede zittingstermijn eindigt op 1 december 2027
Jules Verhagen
Voorzitter Audit, Risk en Compliance commissie
De eerste zittingstermijn eindigt op 1 september 2027
Roelof Konterman
Lid Audit, Risk en Compliance commissie
Lid Remuneratie & HR commissie
De eerste zittingstermijn eindigt op 1 september 2026
Begin 2025 zal de Raad van Toezicht zichzelf evalueren onder externe begeleiding. Doordat de laatste zelfevaluatie pas eind 2023 heeft plaatsgevonden en de nieuwe voorzitter pas sinds 2024 is aangetreden, heeft er in 2024 geen formele zelfevaluatie plaatsgevonden. De voorbereidingen voor de zelfevaluatie in 2025 zijn wel al in 2024 gestart. In 2024, kort na de benoeming van de nieuwe voorzitter, heeft de Raad van Toezicht wel informeel stilgestaan bij haar werkwijze en intern functioneren en een aantal wijzigingen aangebracht in de wijze van werken.
In het kader van de ontwikkeling van de leden van de Raad van Toezicht hebben alle leden diverse opleidings-en/of andere (scholings)bijeenkomsten gevolgd. De onderwerpen liepen uiteen van ontwikkelingen op het gebied van Artificial Intelligence, CSRD tot governance en dynamiek in de boardroom, reputatiemanagement en geopolitieke ontwikkelingen. Daarbij is voor sommige opleidingen gebruik gemaakt van het opleidingsbudget dat voor de leden van de Raad van Toezicht beschikbaar is. De voorzitter heeft een intern introductieprogramma doorlopen en kennis gemaakt met de diverse gremia en afdelingen binnen het Erasmus MC. De Raad van Toezicht nodigt regelmatig externen uit in de vergadering om bijgepraat te worden over inhoudelijke onderwerpen die voor het Erasmus MC relevant zijn. De Raad van Toezicht is voornemens om in 2025 een meer gestructureerd plan voor permanente educatie te ontwikkelen, waarbij onderwerpen geïnventariseerd worden waarop nadere kennis gewenst of vereist is.
Strategische onderwerpen
Begin 2024 heeft de Raad van Toezicht het brondocument met daarin een beschrijving van de meerjarenstrategie Koers28 van het Erasmus MC en bijbehorend implementatieplan goedgekeurd. Het Erasmus MC staat voor een gezonde bevolking en excellente zorg door onderzoek en onderwijs. De daarbij gehanteerde kernwaarden te weten “verantwoordelijk, verbindend en ondernemend” worden als leidraad in besprekingen van allerlei onderwerpen gehanteerd. De Raad van Toezicht ziet dit ook terug in de besprekingen met de Raad van Bestuur, maar ook in de wijze waarop de mening in de organisatie is meegenomen bij de meerjarenstrategie. Ook is er afgelopen jaar van gedachten gewisseld over de (strategische) ontwikkelingen met betrekking tot de Kinderhartchirurgie en de opleiding tandheelkunde. Er is aandacht geweest voor de dilemma’s waarmee de Raad van Bestuur te maken heeft als gevolg van geopolitieke ontwikkelingen en over het beleid en aanpak op het gebied van sociale veiligheid. De Raad van Toezicht waardeert de manier waarop de Raad van Bestuur deze lastige dilemma’s deelt. De Raad van Toezicht heeft kennisgenomen van de rapportage evaluatie crisisorganisatie op en na de tragische schietpartij op 28 september 2023, inclusief de reactie van de Raad van Bestuur. De Raad van Toezicht is daarbij zowel onder de indruk van het persoonlijk en verbindende optreden van de Raad van Bestuur als van de gedegen aanpak om te leren van deze situaties.
Andere strategische onderwerpen van gesprek die periodiek aan de orde zijn gesteld dit jaar zijn de (financiële) ontwikkelingen van Holland PTC, de reorganisatie van het Thema BioMedische Wetenschappen, de migratie naar Hix 6.3. en de ontwikkelingen in het kader van Digitaal Verbonden, waarbij wordt ingezet op digitalisering en digitale innovatie. De Raad van Toezicht is geïnformeerd over een aantal zaken met juridische risico’s. Deze zaken lopen uiteen van zakelijke geschillen over het eigendomsrecht van intellectual property, een onderzoek over verantwoording van EU-projecten tot ongeoorloofde inzage van dossiers door medewerkers. In 2024 is de Raad van Toezicht in beroep gegaan tegen een afwijzing van het verzoek van het Erasmus MC tot het maken van een uitzondering op het geldende bezoldigingsmaximum voor twee van haar bestuurders. De reden hiervoor was dat er naar de mening van de Raad van Toezicht willekeur en intern en extern ongelijkheid ontstaat door de wisselende toepassing van de uitzonderingsregeling. Nadat eerder dit jaar door de rechtbank het beroep tegen de afwijzing is afgewezen, heeft de Raad van Toezicht besloten in dit dossier geen verdere juridische acties te ondernemen.
De declaratie-en faciliteitenregeling van bestuurders Erasmus MC is geactualiseerd en opnieuw vastgesteld. Tot slot stelde de Raad van Toezicht de bezoldigingen en klasseindeling 2025 vast voor de leden van de Raad van Toezicht, welke indexering ook geldt voor de bezoldigingen van de leden Raad van Bestuur.
Vastgoed
De Raad van Toezicht wordt regelmatig geïnformeerd over de noodzakelijke ontwikkelingen ten aanzien van het vastgoed en de campus, waarbij de aanleidingen zowel op het terrein van veiligheid, onderhoud als strategische doelstellingen kunnen liggen. Voor de zomer heeft de Raad van Toezicht de Kadernota met daarin strategische uitgangspunten voor vernieuwing van het vastgoed van het Erasmus MC vastgesteld en gelijktijdig een besluit genomen over de tussentijdse instandhouding van het Sophia Kinderziekenhuis. Tijdens de retraite van de Raad van Toezicht en Raad van Bestuur op 23 en 24 mei 2024 zijn deze zaken uitgebreid inhoudelijk besproken met daarbij aandacht voor zowel de financiële kant als ook voor de sociale component die deze ontwikkeling en veranderingen met zich meebrengen. Afgesproken is om twee keer per jaar een herijking te doen van de vastgoedontwikkelingen en de Meerjarenbegroting en eenmaal per jaar door een externe deskundige een externe toets te laten verrichten. De Raad van Toezicht heeft schriftelijk het besluit genomen over de toekenning van de architectuuropdracht voor het ontwerp van de nieuwbouw (SPOT) aan Team aan de Schie.
Operationele en financiële resultaten
De Raad van Toezicht wordt frequent geïnformeerd over de operationele en financiële resultaten op het gebied van zorg, onderwijs en onderzoek. Het Erasmus MC heeft op alle segmenten goede operationele prestaties gerealiseerd. Op concernniveau is over 2024 een bevredigend financieel resultaat behaald van euro 71,7 miljoen positief.
Het resultaat 2024 is met name gerealiseerd door goede prestaties op het gebied van patiëntenzorg en bedrijfsvoering. Het resultaat op onderwijs en onderzoek was teleurstellend en de resultaatontwikkeling op het gebied van onderwijs en onderzoek baart zorgen.
Om de zorg betaalbaar en toegankelijk te houden en om onze strategische ambities en maatschappelijke meerwaarde te realiseren staat het Erasmus MC voor aanzienlijke investeringsopgaven. Dit betreft onder andere investeringen in de mid-life renovatie en nieuwbouw van het Sophia kinderziekenhuis, het bouwen van een nieuw faculteitsgebouw en investeringen in digitalisering en ICT.
Toekomstige exploitatieresultaten in lijn met de resultaten over 2024 zijn noodzakelijk om deze ambities te kunnen realiseren. Het ombuigen van de negatieve resultaatontwikkeling binnen het segment O&O is daarbij een belangrijk aandachtspunt.
Samenwerkingsrelaties
Regelmatig is er met de Raad van Toezicht gesproken over de verschillende samenwerkingsrelaties met diverse partijen. Zowel door de Raad van Bestuur als door de Raad van Toezicht is er constructief overleg geweest met de Erasmus Universiteit Rotterdam (EUR) over de samenwerking en de toekomstige problemen die als gevolg van grote bezuinigingen in het onderwijs ook het Erasmus MC zullen raken. Met de TU Delft, de EUR en het Erasmus MC wordt er goed samengewerkt om de Convergentie verder te ontwikkelen. De Raad van Toezicht is enthousiast over de reeds bereikte mooie samenwerkingsresultaten en steunt de intentie deze verder te vergroten. Relaties met de andere ziekenhuizen in de regio en de samenwerking binnen de stichting SRZ (Stichting Samenwerkende Rijnmond Ziekenhuizen) en in het ROAZ-overleg (Regionaal Overleg Acute Zorg) verlopen constructief waarbij de Raad van Bestuur een belangrijke rol speelt. Het Adrz ontwikkelt zich zowel financieel als zorginhoudelijk goed.
De interne samenwerking met het Stafconvent, de ondernemingsraad en de cliëntenraad verloopt naar tevredenheid. Enkele keren per jaar wonen leden van de Raad van Toezicht vergaderingen bij van de verschillende gremia, al dan niet in aanwezigheid van (leden van) de Raad van Bestuur. Aan de gremia wordt van tevoren gevraagd of zij onderwerpen hebben voor de agenda. In gezamenlijk overleg met de cliëntenraad is er een procedure opgesteld voor het doen van een bindende voordracht van de cliëntenraad voor de benoeming van één lid Raad van Toezicht.
Daarnaast vindt er eens per jaar overleg plaats tussen een lid van de Raad van Toezicht met de Verpleegkundig Advies Raad en de Gemeenschappelijke Vergadering, het vertegenwoordigende orgaan van studenten (GV) gecombineerd met de ondernemingsraad. De Raad van Toezicht is van mening dat deze overleggen bijdragen aan een goed begrip van alle activiteiten van de organisatie en aan inzicht in de cultuur binnen het Erasmus MC. De Raad van Toezicht ziet een organisatie met medewerkers die betrokken en verantwoordelijk zijn en een Raad van Bestuur die dit ook op verschillende manieren probeert te ondersteunen.
Vergaderingen in 2024
In 2024 heeft de Raad van Toezicht zes keer plenair vergaderd met de Raad van Bestuur. De Raad van Toezicht was in alle gevallen compleet. Voorafgaand aan deze vergaderingen kwam de Raad van Toezicht bijeen voor intern overleg. De samenwerking met de Raad van Bestuur verloopt in een open constructieve sfeer, met respect voor ieders rol.
De leden van de Raad van Toezicht hebben zitting in verschillende commissies, waarin onderwerpen worden besproken met portefeuillehouders uit de Raad van Bestuur. De besprekingen in deze commissies worden zowel mondeling als schriftelijk teruggekoppeld aan de voltallige Raad van Toezicht, al dan niet voorzien van advies.
De Audit, Risk en Compliance commissie heeft in 2024 vijf keer vergaderd. In deze vergaderingen zijn naast de portefeuillehouders Financiën alsmede ICT en Vastgoed vanuit de Raad van Bestuur, de directeur Finance en Control, de managers van Internal Audit en Risk & Compliance, ook de externe accountant standaard aanwezig. In het kader van toezicht op financiën en risicomanagement is in 2024 stilgestaan bij de (meerjaren)begroting, jaarrekening, jaarplan, tussentijdse financiële resultaten, liquiditeit, de managementletter en opvolging daarvan, ICT en bouw-gerelateerde ontwikkelingen. Ook is het afgelopen jaar meermalen gesproken over de ontwikkelingen en verslaggeving op het gebied van duurzaamheid (CSRD), ontwikkelingen Erasmus Holding en overige deelnemingen van het Erasmus MC. Het Treasurystatuut is dit jaar herzien, het beleid van intellectueel eigendom en valorisatie is aan de orde geweest en de Raad van Toezicht is uitgebreid geïnformeerd over cyber(beveiliging). Op het gebied van Internal Audit wordt de ARCC geïnformeerd door middel van auditrapportages. Vanuit Risk en Compliance is er veel aandacht besteed aan de voortgang voor de benoemde Top 10 risico’s en is een plan van aanpak Fraude in de ARCC-vergadering besproken.
De commissie Kwaliteit is drie keer bijeengekomen. In deze vergadering worden diverse facetten besproken aangaande kwaliteit van Zorg en van Onderwijs en Onderzoek. De decaan, prodecanen en de directeur Kwaliteit & Patiëntenzorg en de betreffende portefeuillehouder uit de RvB zijn bij deze vergaderingen aanwezig. In elke vergadering wordt de Raad van Toezicht geïnformeerd over lopende actuele zaken. Verder is er in de vergaderingen gedurende het jaar gesproken over HSMR- cijfers, uitstroombeleid, medicatieveiligheid, aanpak wachtlijstenproblematiek, de voorbereiding en uitvoering van deelaudit Qualicor en zijn verscheidene calamiteiten aan de orde geweest.
Op het terrein van Onderwijs en Onderzoek is de Raad van Toezicht geïnformeerd over onder andere de nieuwe opleiding ErasmusArts 2030, de jaarlijkse studente-enquête, het welzijn van de studenten en de verbetering van de bedrijfsvoering rond onderzoek. De Raad van Toezicht is daarbij met name onder de indruk van de voorbereidingen en invoering van het nieuwe ErasmusArts2030 curriculum; het is een voorbeeld van de innovatieve houding van het ErasmusMC en de wens om de beste artsen op te leiden. Verder is er met de Raad van Toezicht ook gesproken over wetenschappelijke integriteit en kennisveiligheid en het nieuwe portfoliomodel dat een nieuwe systematiek hanteert voor het verdelen van centrale middelen voor onderzoek. Tot slot is er van gedachten gewisseld over de mogelijke effecten die de bezuinigingen in het onderwijs tot gevolg kunnen hebben voor (de aantallen studenten van) de EUR en in het verlengde daarvan het Erasmus MC. Het interne reglement van de commissie Kwaliteit is herzien en opnieuw vastgesteld.
De Remuneratie & HR-commissie vergaderde dit jaar twee keer. De Raad van Toezicht heeft besloten om deze commissie qua onderwerpen een bredere invulling te geven dan voorheen door naast remuneratie ook de belangrijke HR-onderwerpen te agenderen. Reden waarom de directeur HR bij de vergadering aansluit. Roelof Konterman is toegetreden tot de commissie om de werkgeversrol voor zowel de Raad van Bestuur als de Raad van Toezicht betere invulling te geven. Er is aandacht geweest voor diverse HR-onderwerpen zoals arbeidsmarkt, sociale veiligheid en diversiteit, strategische personeelsplanning en talentontwikkeling. De commissie heeft ook de herbenoemingsprocedure van één lid van de Raad van Bestuur (Paul Boomkamp) en één lid van de Raad van Toezicht (Mijntje Lückerath-Rovers) ingezet. In december heeft de Remuneratie & HR commissie de reguliere jaargesprekken gevoerd met de leden van de Raad van Bestuur. De Raad van Toezicht is de Raad van Bestuur erkentelijk voor de professionele wijze waarop in goede onderlinge afstemming en rolverdeling sturing geven aan het Erasmus MC. Met de herbenoeming van Paul Boomkamp als lid van de Raad van Bestuur en CFO, is zijn waardevolle deskundige zeer gewaardeerde inzet voor het Erasmus MC gecontinueerd.
Bij de commissievergaderingen waren steeds alle daarin benoemde Raad van Toezichtsleden aanwezig.
De Raad van Toezicht spreekt haar dank uit naar alle medewerkers en Raad van Bestuur van het Erasmus MC voor hun inzet in het afgelopen jaar en kijkt trots en met veel waardering naar alle behaalde resultaten.
Rotterdam, 24 april 2025
Marjan Trompetter
Erica Bakkum
Mijntje Lückerath-Rovers
Roelof Konterman
Jules Verhagen