Treasury

Bestaand financieringsarrangement

Voor de nieuwbouw heeft het Erasmus MC op 18 december 2006 een financieringsarrangement afgesloten bij de Europese Investeringsbank (EIB) en de Bank Nederlandse Gemeenten (BNG) ter hoogte van € 866 miljoen (Tranche 1). Ten behoeve van de nieuwbouw van het Rg-gebouw dat behoort tot Tranche 2 van de nieuwbouw, is eind 2015 het financieringsarrangement uitgebreid met € 120 miljoen, verstrekt door ING en de Belgische verzekeringsmaatschappij AG Insurance. In 2022 zijn geen aanvullende leningen aangetrokken.

Financiële instrumenten

Het Erasmus MC maakt in de normale bedrijfsuitoefening gebruik van uiteenlopende financiële instrumenten. Om deze risico’s te beheersen is een beleid inclusief een stelsel van limieten en procedures opgesteld om de risico’s van onvoorspelbare ongunstige ontwikkelingen op de financiële markten en daarmee de financiële prestaties te beperken.

Treasurybeleid

Het Erasmus MC heeft een risicomijdend treasurybeleid. Rentestanden op de kapitaal- en geldmarkten accepteert het Erasmus MC als een gegeven en beslissingen worden gebaseerd op voorspellingen uit de markt, bijvoorbeeld banken. Ook bij het uitzetten en aantrekken van middelen wordt een voorzichtig beleid gevoerd (alleen onder strikte voorwaarden worden partijen geselecteerd). Bovendien baseert het Erasmus MC zijn treasury-activiteiten op een actueel meerjarenfinancieringsplan en liquiditeitsbegroting. Onderdeel van dit plan is een analyse van de financiële risico’s (zoals prijsrisico, renterisico, valutarisico, kredietrisico, liquiditeitsrisico) en de maatregelen om deze risico’s waar mogelijk op voorhand te minimaliseren. Randvoorwaarden en richtlijnen hiervoor zijn opgenomen in het treasurystatuut.

Hieronder volgt bij elk van de genoemde risico’s een korte toelichting:

• Prijsrisico: het risico dat gelopen wordt tussen de ontwikkeling van de cao en de vergoeding die het Erasmus MC van zorgverzekeraars en subsidieverstrekkers ontvangt. In eerste instantie zal getracht worden de loonstijging vergoed te krijgen van de externe partijen en als dit onverhoopt niet lukt, dan zullen (waar mogelijk) aanvullend interne maatregelen moeten worden getroffen.

• Renterisico: Alle langlopende leningen zijn tot het eind van de looptijd gefixeerd qua rentepercentage. Daarnaast zijn alle langlopende leningen bij de oplevering van de nieuwbouw opgenomen. Hierdoor is het renterisico uiterst klein.

• Valutarisico: Zoveel mogelijk wordt in euro’s betaald en gefactureerd. Dit risico is qua omvang daarom eveneens zeer gering te noemen.

• Kredietrisico: Middelen worden in beginsel uitsluitend uitgezet bij financiële instellingen met een kredietwaardigheid van minimaal een A-rating die zijn gevestigd in de eurozone of bij de centrale dan wel decentrale overheid (ook met minimaal een A-rating). Het treasurystatuut voldoet aan de ‘Regeling Beleggen, lenen en derivaten OCW 2016’ voor instellingen voor onderwijs en onderzoek.

• Liquiditeitsrisico: Binnen Erasmus MC wordt gewerkt met een meerjarenbegroting, een jaarlijkse liquiditeitsbegroting, een 12-maands rolling forecast en maandelijkse liquiditeitsprognose. Op dagelijkse basis worden alle kasstromen en de hoogte van de liquiditeit gemonitord en maandelijks wordt gerapporteerd over de verschillen ten opzichte van de prognose.

De verwachting is dat de liquiditeit in 2023 positief blijft. Het belangrijkste in de liquiditeitsprognose voor 2023 betreft het later gereedkomen van de prijslijsten met de zorgverzekeraars. Bij onverhoopte facturatieproblemen, zullen de opgebouwde liquiditeit en de RC-kredieten bij ABN AMRO Bank en Rabobank als buffer dienen. Daarnaast biedt de AAA-rating de mogelijkheid om als extra zekerheid relatief snel, kort (kas)geld bij investeerders te kunnen lenen. Erasmus MC beschikt daarnaast over voldoende kasmiddelen voor de financiering van haar investeringen, aangezien zij hiervoor haar operationele kasstroom kan inzetten.

Treasurycommissie

De besluitvorming met betrekking tot het treasurybeleid wordt ondersteund en voorbereid door de Treasurycommissie, bestaande uit de directeur Finance & Control, de Treasurer, de directeur Vastgoed Bouw en enkele vakinhoudelijke managers. De leden zorgen voor uitvoering en noodzakelijke verankering van besluiten binnen de organisatie. Zij bewerkstelligen transparantie van activiteiten en processen. Leidend hierbij zijn de kerntaken van het Erasmus MC en het maatschappelijk karakter van de ter beschikking staande middelen.
 
De Treasurycommissie kent de volgende specifieke taken:

• beoordelen van en advisering aan de Raad van Bestuur over het treasuryjaarplan, de liquiditeitsbegroting, -prognose en -analyses;

• beoordelen van en advisering aan de Raad van Bestuur over voorstellen betreffende vermogenstransacties;

• vaststellen van werkwijze en procedures teneinde de doelstellingen van het treasurymanagement te realiseren;

• zorgen voor kennisoverdracht aan en afstemming met andere relevante functionarissen;

• beoordelen en advisering aan de Raad van Bestuur van een limitatieve lijst van financiële instellingen waar middelen kunnen worden uitgezet.

In 2022 is de Treasurycommissie acht keer bijeengekomen.

Meerjarenverwachtingen

Erasmus MC streeft naar een gemiddeld resultaatsniveau van 1-1,5% in de jaren 2023 tot en met 2035. In deze jaren wordt jaarlijks € 150 miljoen geïnvesteerd, in sloop, renovatie van met name de Faculteit, renovatie/nieuwbouw van het Sophia Kinderziekenhuis en medische apparatuur en IT. In het jaar 2022 is geïnvesteerd in verbouwingen, sloop en in apparatuur en ICT voor een bedrag van € 79 miljoen.

Toekomstige investeringen

In 2023 zal wederom geïnvesteerd worden in renovatie, sloop van de bestaande huisvesting, onderhoud en apparatuur en IT (begroot: € 153 miljoen). Zoals in de paragraaf meerjarenverwachtingen aangegeven, bestaan voor de jaren daarna eveneens plannen voor renovatie, onderhoud en sloop van bestaande gebouwen. Hierin wordt ook meegenomen het Sophia Kinderziekenhuis en het programma Eread, de huisvesting van onderwijs- en onderzoek.
 
In juni 2021 heeft de Raad van Bestuur de meerjarenbegroting voor het laatst vastgesteld. Door recente ontwikkelingen op de bouwmarkt, de groter dan verwachte personele bezetting van de EE-toren en de plannen ten aanzien van de Erasmus MC Campus Ontwikkeling, zal de meerjarenbegroting in 2023 worden herijkt.

Algemene toelichting Nationaal Programma Onderwijs

De Covid-19 pandemie en de daaraan gerelateerde maatregelen hadden met name in 2020 en 2021 disruptieve effecten. Voor zowel onderzoek als onderwijs werken deze effecten (financieel) door in 2022 en de komende jaren, bijvoorbeeld omdat de vertragingen in coschappen en promotietrajecten nog niet zijn weggewerkt. Vanuit het Nationaal Programma Onderwijs zijn voor zowel het onderwijs als het onderzoek gelden beschikbaar gesteld om de effecten van de pandemie te mitigeren. Hieronder wordt de invulling van dit programma nader toegelicht.

Proces

De middelen van het Nationaal Programma Onderwijs zijn in verschillende categorieën ingedeeld en op verschillende manieren aan het Erasmus MC beschikbaar gesteld. De middelen voor In- en doorstroom & Welzijn (1B) en extra coschapplekken (1D) zijn als niet-normatieve Rijksbijdrage beschikbaar gesteld, terwijl de middelen voor Verhoogde instroom (1A) als normatieve Rijksbijdrage zijn aangemerkt. De middelen voor Extra handen in de klas (1C) zijn als subsidie aangemerkt en de middelen uit het NPO-programma voor onderzoekers die vertraging hebben opgelopen als gevolg van Covid-19 (2) is als onderdeel van het Werkplaatsfunctie toegekend aan het Erasmus MC. De verschillende bronnen van het Nationaal Programma Onderwijs zijn hieronder samengevat. In deze tabel is ook de verantwoorde besteding 2021 en 2022 opgenomen.

De Gezamenlijke Vergadering, de facultaire medezeggenschap bestaande uit de studentenraad en het Onderzoek en Onderwijs segment van de Ondernemingsraad, is betrokken geweest bij het opstellen van plannen voor de besteding van de NPO-middelen en is gevraagd om zelf ook met gewenste interventies te komen. De uiteindelijke bestedingsplannen, die hieronder per thema nader zijn uitgewerkt, hebben alle de instemming van de Gemeenschappelijke Vergadering. De voortgang van de plannen wordt gemonitord en de medezeggenschap wordt periodiek op de hoogte gehouden van de voortgang die wordt geboekt.